1. ภาวะเลือดมีน้ำตาลมากคืออะไร ?

ระดับกลูโคสในเลือดคือปริมาณของกลูโคสที่อยู่ในเลือด เมื่อระดับกลูโคสในเลือดสูงเกิน 250 มก./ดล. จะเรียกว่าภาวะเลือดมีน้ำตาลมาก ระดับกลูโคสในเลือดที่สูงมากอาจทำให้เกิดอาการรุนแรงซึ่งต้องได้รับการรักษาโดยทันที
หากไม่ได้รับการรักษา ภาวะเลือดมีน้ำตาลมากอาจรุนแรงขึ้นและก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงซึ่งจำเป็นต้องได้รับการดูแลฉุกเฉิน เช่น โคม่าจากโรคเบาหวาน
การมีกลูโคสในเลือดมากเกินไปเป็นระยะเวลานานสามารถทำให้เกิดความเสียหายต่อเส้นประสาท หลอดเลือด และอวัยวะสำคัญต่าง ๆ ได้ ซึ่งสามารถนำไปสู่ปัญหาต่าง ๆ เช่น หัวใจวาย โรคหลอดเลือดสมอง ไตวาย ตาบอด บาดแผลเรื้อรัง และการต้องตัดขา

2. จะรู้ว่ามีภาวะเลือดมีน้ำตาลมากได้อย่างไร ?

อาการและอาการแสดงเมื่อกลูโคสในเลือดสูงอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล

คุณอาจรู้สึกหรือมีอาการดังต่อไปนี้หากคุณมีกลูโคสในเลือดสูง :

• กระหายน้ำตลอดเวลา
• ต้องปัสสาวะบ่อยโดยเฉพาะช่วงเวลากลางคืน
• ตามัว
• เหนื่อยมากตลอดเวลา
• ปากแห้ง

ในกรณีที่กลูโคสในเลือดสูงอย่างรุนแรง คุณอาจมีอาการ :

• คลื่นไส้
• ปวดท้อง
• หายใจผิดปกติ
• ลมหายใจกลิ่นคล้ายแอลกอฮอล์

บางครั้งภาวะเลือดมีน้ำตาลมากอาจรุนแรงมากจนทำให้เป็นลมหรือหมดสติได้ หากคุณมีอาการที่กล่าวมา ควรไปรับการรักษาที่โรงพยาบาล/คลินิก

3. ภาวะเลือดมีน้ำตาลมากเกิดจากอะไรได้บ้าง ?

การจัดการกับโรคเบาหวานชนิดที่ 1 คือการสร้างสมดุลระหว่างสามสิ่ง เนื่องจากคุณจะต้องดูปริมาณอินซูลินที่ใช้ อาหารที่รับประทาน และการออกกำลังกาย

ทั้งสามสิ่งนี้ต้องสมดุลกัน หากมีอย่างใดอย่างหนึ่งที่ไม่พอดี ก็อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดผิดปกติได้ โดยทั่วไปแล้วระดับกลูโคสในเลือดที่สูงกว่าปกติอาจเกิดได้จาก :

• การไม่ใช้อินซูลินเมื่อคุณจำเป็นต้องใช้หรือใช้ไม่ถูกขนาด
• อินซูลินหมดอายุหรือถูกเก็บผิดวิธี
• การไม่ทำตามแผนมื้ออาหาร (เช่น การรับประทานอาหารหรือของว่างบ่อยเกินไป)
• การรับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต/น้ำหวานมากเกินไป
• การออกกำลังกายน้อยกว่าปกติ
• การติดเชื้อ การเจ็บป่วย หรือการมีประจำเดือน
• อารมณ์ เช่น ความตื่นเต้นหรือความเครียด
• อาจเกิดชั่วคราวระหว่างหรือหลังการออกกำลังกายที่หนักเกินไป
• การใช้ยาชนิดอื่นที่มีผลต่อการออกฤทธิ์ของยาสำหรับโรคเบาหวาน

4. การตรวจระดับกลูโคสในเลือดสูง

ส่วนหนึ่งของแผนการจัดการโรคเบาหวานคือการตรวจวัดระดับกลูโคสในเลือดหลายครั้งต่อวันด้วยเครื่องวัดกลูโคส การทำเช่นนี้จะช่วยให้ทราบได้ว่าคุณมีระดับกลูโคสในเลือดสูงหรือไม่ ซึ่งอาจไม่ได้ทำให้เกิดอาการเสมอไป บางคนที่ไม่ได้ตรวจวัดอย่างสม่ำเสมออาจมีระดับกลูโคสในเลือดที่สูงจนก่อให้เกิดผลเสียต่อร่างกายโดยที่ไม่รู้ตัวได้
หากคุณพบว่าตนเองมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงอยู่บ่อยครั้ง แพทย์หรือพยาบาลอาจเสนอให้เปลี่ยนขนาดของอินซูลินที่ใช้หรือเปลี่ยนแผนมื้ออาหาร เพื่อที่จะปรับระดับให้อยู่ในช่วงที่เหมาะสม

5. กลูโคสในเลือดสูง (ภาวะเลือดมีน้ำตาลมาก) รักษาอย่างไร ?

หากกลูโคสในเลือดของคุณสูงกว่า 250 มก./ดล. คุณต้องแก้ไขอย่างเร่งด่วน

โดยคุณต้องทำตามขั้นตอนดังนี้ :

• ตรวจระดับกลูโคสในเลือดแล้วฉีดอินซูลินออกฤทธิ์สั้น
• ติดต่อแพทย์/พยาบาลของคุณเพื่อสอบถามว่าคุณควรได้รับอินซูลินเพิ่มปริมาณเท่าใดหรือหากคุณไม่แน่ใจว่าควรทำอย่างไรต่อไป
• ดื่มน้ำปริมาณมาก (อย่างน้อย 1 แก้วต่อชั่วโมง)
• หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหนัก
• ตรวจวัดระดับกลูโคสในเลือดหลังผ่านไป 2 ชั่วโมง

หากระดับกลูโคสในเลือดยังคงสูงเกิน 250 มก./ดล. ให้ติดต่อแพทย์/พยาบาลของคุณทันที
หากระดับกลูโคสในเลือดของคุณสูงเกิน 400 มก./ดล. แสดงว่าคุณมีภาวะเลือดมีน้ำตาลมากรุนแรง ให้ฉีดอินซูลินออกฤทธิ์สั้นทันที (10% ของปริมาณอินซูลินต่อวัน) ติดต่อแพทย์/โรงพยาบาลทันที