1. Hạ đường huyết là gì?

Là khi lượng đường trong máu xuống quá thấp (dưới 3.9 mmol/L hay 70 mg/dL). Nếu không xử trí kịp thời, có thể dẫn đến ngất xỉu, co giật, hôn mê.

Đọc thêm

2. Làm thế nào để nhận biết tình trạng hạ đường huyết?

Các dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng hạ đường huyết có thể khác nhau tùy vào mỗi bệnh nhân và tốc độ giảm đường huyết.

• Các dấu hiệu cảnh báo hạ đường huyết là:

• Run tay, đói bụng, đổ mồ hôi nhiều

• Cáu gắt, buồn bực, tim đập nhanh

• Nhìn mờ, chóng mặt, mệt mỏi

• Khó nói, thay đổi hành vi bất thường

Ở trẻ nhỏ: có thể quấy khóc, đột ngột buồn ngủ, mơ thấy ác mộng hoặc đổ mồ hôi khi ngủ
Đôi khi, tình trạng hạ đường huyết có thể trở nên nghiêm trọng và gây ngất xỉu hoặc co giật.

Bạn hãy nhớ rằng, các triệu chứng này không phải lúc nào cũng do hạ đường huyết gây ra. Người bệnh cần đo đường huyết mỗi khi cảm thấy không khỏe. ĐỪNG ĐOÁN!

Nếu bị hạ đường huyết về đêm, người bệnh có thể khóc, gặp ác mộng hoặc đổ nhiều mồ hôi vào ban đêm (ướt ga trải giường và quần áo) và có thể thức dậy với cảm giác đau đầu, chuếnh choáng.

3. Nguyên nhân gây hạ đường huyết là gì?

Người bệnh đái tháo đường có thể bị hạ đường huyết khi:

– Bỏ bữa hoặc ăn không đủ thức ăn mỗi bữa
– Tập thể dục lâu hơn hoặc với cường độ cao hơn bình thường nhưng không ăn thêm thức ăn
– Sử dụng quá nhiều insulin
– Không cân chỉnh liều insulin tương ứng với chế độ ăn trong bữa chính, bữa phụ và chế độ luyện tập
– Vài giờ sau khi tập thể dục, được gọi là hạ đường huyết muộn sau tập thể dục
– Rượu bia hoặc các thức uống có cồn sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng cân bằng mức đường huyết trong cơ thể, từ đó khiến lượng đường trong máu giảm đột ngột. Đây là một rủi ro sức khỏe nghiêm trọng của việc sử dụng rượu bia và ma túy.

Ngoài ra, một số vấn đề sau cũng có thể làm tăng nguy cơ hạ đường huyết.
Bao gồm:
– Tiêm insulin vào cơ thay vì lớp mỡ dưới da
– Tiêm insulin vào các bộ phận cơ thể vận động nhiều trong một môn thể thao nào đó (như tiêm vào chân ngay trước khi tập đá bóng)
Tất cả những trường hợp này đều có thể khiến người bệnh đái tháo đường bị hạ đường huyết.

4. Cách xác định tình trạng hạ đường huyết

Cách duy nhất để xác định chắc chắn bạn có bị hạ đường huyết hay không chính là kiểm tra mức đường huyết. Tuy nhiên, nếu không thể thực hiện kiểm tra ngay lập tức thì điều quan trọng là bạn phải tự xử lý như mình đang bị hạ đường huyết để ngăn các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn.

Một số bệnh nhân đái tháo đường không nhận thấy các dấu hiệu điển hình của tình trạng hạ đường huyết. Những đối tượng này thường cần đo đường huyết thường xuyên và thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung để hạn chế tình trạng lượng đường trong máu giảm xuống quá thấp (Xem các mẹo phòng ngừa hạ đường huyết). Nếu gặp khó khăn trong việc nhận biết các triệu chứng của hạ đường huyết, hãy trao đổi với bác sĩ điều trị của bạn.

5. Làm thế nào để xử trí tình trạng hạ đường huyết?

Nếu đường huyết < 3.9 mmol/L (70 mg/dL):

Uống ngay 10–15g đường nhanh hấp thu, ví dụ:

• 100 ml nước ép trái cây

• 3–4 viên đường glucose (mỗi viên ~4g)

• 1 thìa canh mật ong hoặc siro

⏱ Chờ 15 phút, đo lại đường huyết

• Nếu vẫn < 3.9 mmol/L → lặp lại bước trên

• Nếu đã ổn (> 3.9 mmol/L) → ăn bữa phụ chứa carb phức (15–20g) như bánh mì, sữa, trái cây để duy trì mức ổn định

⚠️ KHÔNG ĐƯỢC BỎ LIỀU INSULIN, kể cả sau hạ đường huyết, đặc biệt nếu xảy ra trước bữa ăn.

Trường hợp nặng: Bất tỉnh hoặc co giật

• Không được cho ăn/uống → nguy cơ sặc

• Tiêm Glucagon theo hướng dẫn của bác sĩ (nếu có sẵn)

• Gọi cấp cứu và đưa đến bệnh viện ngay

6. Điều cần ghi nhớ

Đối với bệnh nhân đái tháo đường típ 1, tình trạng hạ đường huyết là một mối bận tâm lớn. Cũng chính vì vậy, bệnh nhân cần hiểu rõ các triệu chứng hạ đường huyết, cách xử lý cũng như ngăn ngừa tình trạng này ngay từ đầu.

Phòng ngừa hạ đường huyết bằng cách:

• Ăn đủ bữa, đúng giờ

• Luôn mang theo đồ ngọt cấp cứu

• Điều chỉnh liều insulin hợp lý khi vận động

• Không bỏ bữa sau tiêm insulin

• Theo dõi đường huyết thường xuyên, nhất là trước vận động và lúc ngủ

• Luôn mang theo máy đo đường huyết và glucose nhanh

• Báo bác sĩ nếu thường xuyên bị hạ đường huyết hoặc không nhận ra triệu chứng

• Đảm bảo người thân, thầy cô biết cách xử trí khi bạn bị hạ đường huyết