
ព័ត៌មាន T1D
អ្នកជំនាញថែទាំសុខភាព
អំពីពួកយើង
អ្នកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ១ បើជួបបញ្ហាកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមចុះទាប តើគួរធ្វើម៉េច?
កែសម្រួលដោយ: 14.07.2025
កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម គឺសំដៅលើបរិមាណជាតិស្ករដែលមាននៅក្នុងឈាមរបស់យើង។ នៅពេលដែលកម្រិតជាតិស្ករនេះធ្លាក់ចុះទាបខ្លាំង គេហៅបញ្ហានេះថាជាការធ្លាក់ចុះទាបនៃកម្រិតជាតិស្ករនៅក្នុងឈាម (Hypoglycaemia)។ កម្រិតជាតិស្ករដែលទាបពេក អាចបណ្ដាលឲ្យយើងមានរោគសញ្ញាធ្ងន់ធ្ងរមួយចំនួនដែលត្រូវការការព្យាបាលភ្លាមៗ។
អ្នកដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ១ ត្រូវព្យាយាមរក្សាកម្រិតជាតិស្ករនៅក្នុងឈាមកុំឲ្យឡើងខ្ពស់ពេក ឬកុំឲ្យចុះទាបពេក។
២.តើយើងអាចសម្គាល់ការធ្លាក់ចុះទាបកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមបានយ៉ាងដូចម្ដេច?
សញ្ញានិងរោគសញ្ញានៃការធ្លាក់ចុះជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្លាំងអាចអាស្រ័យលើភាពផ្សេងៗគ្នារបស់មនុស្សម្នាក់ៗ និងថាកម្រិតធ្លាក់ចុះនោះលឿនប៉ុនណា។
សញ្ញាព្រមាននៃការធ្លាក់ចុះជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្លាំងរួមមាន៖
បែកញើស
ឃ្លានខ្លាំង
ចង្វាក់បេះដូងលោតញាប់
និយាយមិនច្បាស់
ឆាប់ខឹងមួម៉ៅ
វិលមុខ
អស់កម្លាំង
ស្រវាំងភ្នែក
យំដោយគ្មានមូលហេតុ
ញ័រដៃជើង
ពេលខ្លះបញ្ហាធ្លាក់ចុះទាបកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមនេះ អាចនឹងធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង និងអាចធ្វើឲ្យយើងសន្លប់ ឬប្រកាច់ទៀតផង។
យើងត្រូវចាំថា៖ រោគសញ្ញាទាំងអស់នេះ មិនមែនសុទ្ធតែបណ្ដាលមកពីការធ្លាក់ចុះទាបជាតិស្ករក្នុងឈាមនោះទេ។ យើងត្រូវតែធ្វើតេស្តកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម នៅរាល់ពេលដែលយើងមានអារម្មណ៍មិនស្រួលខ្លួន។ យើងត្រូវចាំថាមិនត្រូវទាយផ្ដេសផ្ដាសពីរោគសញ្ញាទាំងនេះទេ។
ប្រសិនបើយើងធ្លាប់មានបញ្ហាធ្លាក់ចុះជាតិស្ករក្នុងឈាមនៅពេលយប់ យើងអាចនឹងយំខ្លាំង មានសុបិន្តអាក្រក់ ឬបែកញើសពេលយប់ (មានសើមលើកម្រាលពូក ឬសំលៀកបំពាក់គេងយប់) ហើយអាចភ្ញាក់ឡើងមានអារម្មណ៍ថាខ្សោយ ឬឈឺក្បាល។
យើងអាចមានបញ្ហានេះនៅពេល៖
រំលងពេលញ៉ាំអាហារ ឬញ៉ាំអាហារមិនគ្រប់គ្រាន់នៅអំឡុងពេលបាយ
ហាត់កីឡាយូរពេក ឬខ្លាំងជាងធម្មតាពេក ដោយមិនញ៉ាំអាហារបន្ថែម
ចាក់អាំងស៊ុយលីនលើសកម្រិត
ចាក់អាំងស៊ុយលីនមិនទៀងពេល មិនសមស្របនឹងអាហារ អាហារសម្រន់ នឹងហាត់ប្រាណ
កើតអំឡុងពេលគេង ដែលគេហៅថា nocturnal hypoglycemia
ច្រើនម៉ោងក្រោយហាត់ប្រាណ ដែលគេហៅថា delayed post-exercise hypoglycemia
បន្ទាប់ពីអ្នកជំងឺផឹកស្រា (ជាតិអាល់កុល)។ ជាតិអាល់កុលធ្វើឲ្យរាងកាយអសមត្ថភាពក្នុងការរក្សាជាតិស្ករក្នុងឈាមឲ្យស្ថិតក្នុងកម្រិតធម្មតា ដែលនេះជាមូលហេតុនាំឲ្យធ្លាក់ចុះជាតិស្ករភ្លាមៗ។ យើងអាចស្វែងយល់ពីគ្រោះថ្នាក់នៃជាតិអាល់កុល និងថ្នាំញៀនចំពោះសុខភាពរបស់យើង។
ក៏ដូចគ្នានេះដែរ សកម្មភាពមួយចំនួនផ្សេងទៀតអាចបង្កើនគ្រោះថ្នាក់ប្រឈមនឹងបញ្ហាកម្រិតជាតិស្ករធ្លាក់ចុះទាបដូចគ្នាដែរ។ សកម្មភាពទាំងនោះរួមមាន៖
ការចាក់អាំងស៊ុយលីនចូលក្នុងសាច់ដុំ ជាជាងចាក់ចូលស្រទាប់ខ្លាញ់នៅក្រោមស្បែក។
ការចាក់អាំងស៊ុយលីនចូលទៅក្នុងផ្នែកណាមួយនៃរាងកាយដែលប្រើច្រើនក្នុងសកម្មភាពកីឡា ដូចជាចាក់នៅជើង មុនពេលលេងហាត់បាល់ទាត់ជាដើម។
ស្ថានភាពដែលបានរៀបរាប់ទាំងអស់ខាងលើនេះ នឹងបង្កើនឱកាសធ្វើឲ្យយើងជាអ្នកជំងឺមានបញ្ហាធ្លាក់ចុះទាបនៃកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម។
វិធីតែមួយគត់ដែលអាចដឹងប្រាកដថាយើងមានបញ្ហាកម្រិជាតិស្ករក្នុងឈាមទាប គឺការធ្វើតេស្តកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម តែបើសិនយើងមិនអាចពិនិត្យមើលកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមភ្លាមៗទេ ជាការសំខាន់យើងត្រូវព្យាបាលដោយខ្លួនឯង ចំពោះបញ្ហាធ្លាក់ចុះទាបនៃកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមភ្លាមៗ ដើម្បីការពារកុំឲ្យរោគសញ្ញាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
ចំពោះអ្នកដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមខ្លះ ជាធម្មតាមិនងាយសម្គាល់ឃើញសញ្ញាខ្លះៗ នៃកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមចុះទាបនោះទេ។ ចំពោះអ្នកទាំងនោះ រឹតតែសំខាន់ទៅទៀតដែលត្រូវពិនិត្យកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមឲ្យបានញឹកញាប់ និងបន្ថែមការប្រុងប្រយ័ត្នដើម្បីការពារកុំឲ្យជាតិស្ករនៅក្នុងឈាមចុះទាប (សូមមើលគន្លឺះការពារខាងក្រោម)។ បើសិនយើងមានអារម្មណ៍មិនល្អចំពោះរោគសញ្ញានៃការធ្លាក់ចុះកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម យើងត្រូវប្រាប់គ្រូពេទ្យឲ្យបានដឹងរឿងនេះផង។
៥.តើយើងត្រូវព្យាបាលបញ្ហាធ្លាក់ចុះទាបកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមយ៉ាងដូចម្ដេច?
បើសិនកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមរបស់កូនទាបជាង ៧២មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ ឬ៤មិល្លីម៉ូល/លីត្រ(7០ mg/dl ឬ4.0 mmol/l) ប៉ាម៉ាក់គួរតែឆាប់ដោះស្រាយបញ្ហានេះឲ្យបានលឿនបំផុត។
ខាងក្រោមនេះជាជំហានដែលយើងត្រូវធ្វើ៖
- ជាជំហានដំបូងបើដឹងថាកូនមានកម្រិតជាតិស្ករទាបជាង៧0មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ ឬ៤មិល្លីម៉ូល/លីត្រ(70mg/dl ឬ4.0 mmol/l) យើងត្រូវឲ្យកូនញ៉ាំទឹកឃ្មុំ ១ស្លាបព្រាបាយ ឬ ផឹកភេសជ្ជៈផ្អែមកន្លះពែងដូចជា ទឹកផ្លែឈើ ឬ ទឹកក្រូចជាដើម និងត្រូវសម្រាក១៥នាទី បន្ទាប់មកត្រូវធ្វើតេស្តពិនិត្យមើលជាតិស្ករក្នុងឈាម។
- ក្រោយពីការធ្វើតេស្តនេះ បើឃើញកម្រិតជាតិស្កក្នុងឈាមខ្ពស់ជាង៧០មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ ឬ៤មិល្លីម៉ូល/លីត្រ(70mg/dl ឬ4.0 mmol/l) យើងត្រូវញ៉ាំអាហារសម្រន់ ដូចជានំប៉័ង១ចំណិត ឬផ្លែប៉ោម១ផ្លែ ឬ អាហារមួយពេល (ប្រសិនបើដល់ពេលបាយហើយ)។ ផ្ទុយទៅវិញ បើករណីកម្រិតជាតិស្កក្នុងឈាមនៅទាបជាង៧០មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ ឬ៤មិល្លីម៉ូល/លីត្រ(70mg/dl ឬ4.0 mmol/l) យើងត្រូវញ៉ាំទឹកឃ្មុំ ១ស្លាបព្រាបាយ ឬ ផឹកភេសជ្ជៈផ្អែមកន្លះពែង ដូចជា ទឹកផ្លែឈើ ឬទឹកក្រូច ម្តងទៀត រួចសម្រាក១៥នាទី និងបន្ទាប់មកត្រូវតេស្តមើលជាតិស្ករក្នុងឈាមរបស់យើងម្ដងទៀតដែរ។
- ខុសពីចំណុចពីរខាងលើនេះ យើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នដែរថា បើសិនកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមរបស់យើងទាបខ្លាំង គឺទាបជាង៤០មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ ឬ២,២មិល្លីម៉ូល/លីត្រ (40mg/dl ឬ2.2 mmol/l ) យើងត្រូវតែទៅមន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់។
ត្រូវដឹងថាប្រសិនបើកូនយើង ឬនរណាម្នាក់កំពុងមានអាការៈប្រកាច់ ឬសន្លប់ ដោយសារបញ្ហានេះ គឺមិនត្រូវព្យាមយាមផ្ដល់អាហារដល់អ្នកទាំងនោះទេ ដោយសារតែការញ៉ាំអាហារនេះអាចប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់បណ្ដាលឲ្យអ្នកជំងឺស្លាក់បាន តែត្រូវនាំគាត់ទៅមន្ទីរពេទ្យដើម្បីធ្វើការសង្រ្គោះបន្ទាន់ភ្លាមៗ។